Fañanás

Fañanás is een dorp in de La Hoya de Huesca streek. Het ligt ten oosten van Huesca stad. Vanuit Siétamo (op de N-240 en de A-22) de weg nemen naar Alcalá del Obispo en Novales. In Alcalá links af naar Fañanás. Aan de ingang van het dorp, links in de Calle Alcalá en dan weer links in de Calle la Paz en doorgaan in de Calle Molino. Deze straat loopt uiteindelijk uit in een grintweg. Verder naar het noorden voor ongeveer 1km en daar vind je de molen (1) aan je linkse zijde.

De molen kreeg water uit de Río Gratizalema en is in een bedroevende toestand.

Foto's: 16.IV.2014

(2)

De vensteropeningen (3) verraden ons dat de molen oorspronkelijk drie verdiepingen telde. De twee hoogste lagen zijn ingevallen (4) en alleen de werkplaats beneden is toegankelijk.

Een rij van gaten in de voorgevel (4) geeft aan dat er vroeger ooit nog iets anders tegen de molen moet aangebouwd geweest zijn.

De façade met de brede ingang (4) is los tegen de rest van de constructie opgetrokken. Dit is duidelijk zichtbaar vanaf de binnenkant (5). Merk op dat de deurstijlen, die gebogen waren aan de buitenkant (4), verdwenen zijn.

(5) Ingang vanaf de binnenkant; de calvarie van (7) is links van de cementvlek rechts.
Het dorp van Fañanás is zichtbaar achteraan.

(7) Calvarie in de muur naast de ingang.

De werkplaats (6) beslaat bijna heel de benedenverdieping. De ruimte is overdekt met een indrukwekkend tongewelf gebouwd met gepareerde (op maat gehakte) natuurstenen.

De wand naar het oosten (rechts in 6) is blind. De westelijke muur vertoont twee openingen: een raam en een deur waarvan de onderste helft dicht gemaakt werd om er een tweede raam van te maken.

In het diepe einde van de werkplaats geeft een smalle deur toegang tot een trap die naar boven leidt. Noteer dat zowel deze deur (6) als de ingang (4, 5) buiten de as van het gewelf staan.

De maalstoel bevond zich diep in de werkplaats. De ligger rust nu nog op het dak van de cárcavo. De loper is in verschillende delen gebroken die overal verspreid liggen (6, 9).

Tegen de achterwand zijn enkele treedjes gebouwd om de maalstoel te beklimmen (8). Boven dat trapje zien we een opening in de wand (10, 6).

De opening (10) ziet er uit als een schietgat. Een schietgat tussen twee ruimten van hetzelfde gebouw is toch wel heel vreemd. Of het moest zijn dat de plaats achter de muur een latere uitbreiding is. Niets lijkt daar echter op te wijzen: we hebben de muren binnen en buiten nochtans grondig bekeken. De opening is ook vrij wijd voor een schietgat.

Naar mijn idee hebben we hier te maken met een spionnetje dat de molenaar toeliet om snel de situatie in zijn werkplaats op te nemen, zonder uit zijn woning helemaal naar beneden te moeten komen. We hebben iets gelijkaardigs gezien in de molens van Siétamo (ook in een muur die de trap van de werkplaats scheidt) en van Jánovas (bovenaan de trap, direct bereikbaar uit de leefruimte).