Molens in Altoaragón - harinero

Centenera

Centenera bereik je gemakkelijk vanuit Graus. Verlaat Graus naar het noorden naar Campo en Castejón de Sos. Rechtsaf naar La Puebla de Fantova. Als je daar bent, rij je niet het dorp in, maar kiest rechtdoor naar Centenera en Abenozas. De constructie ligt naast de weg net voor je de Barranco de la Ribera kruist. Ons recentste bezoek was op uitnodiging van de eigenaars. De weelderige plantengroei hadden ze ondertussen verwijderd, waardoor het voor ons heel wat gemakkelijker was dan in 1998.

Foto's: I.1998, 08.III.2004

waterwerken

harinero

aceitero

central eléctrica


Interieur in 1998 - grote collectie autozitjes		Interieur in 2004 - werkplaats netjes opgeruimd

De hoofdingang zit in de zijmuur een beetje onder straatniveau. Je komt direct in de grootste ruimte van het gebouw : de bloemmolen annex bakkerij. In 1998 moesten we ons hier door een verzameling autozitjes werken. Nu is de plek opgeruimd waardoor we een beter overzicht krijgen op het geheel.

De werkplaats is L-vormig en bevat het molengedeelte aan één kant en een bakstenen oven in het andere been. Gedeeltelijk verborgen achter de oven, vinden we een trap die naar de molenaarswoonst op de vierde verdieping leidt. Een grote torno (een buil-machine : wat is dit nu weer? - bekijk andere tornos in Yésero en Castillazuelo) staat langs de muur links.


Guardapolvo - stofvang		Verdwaalde onderdelen van de graanmolen

Er zijn twee maalstoelen voorzien op de houten basis tegen de muur naar de rivier. De stenen zijn weg - en toch leek de buurt picnik-tafel vrij. Naast de enkele overgebleven guardapolvo staat ook nog de grua (kraan) sterk en geduldig te wachten op de toekomst. Enkele andere onderdelen en instrumenten lagen verspreid tussen de zitjes en zijn nu veilig opzij gelegd.

Gluur ook even onder de maalstoelen. Je kijkt in een diepe leegte doorkruist met lange ijzeren staven, tand- en riemwielen en helemaal onderaan een turbine.

Dit is duidelijk een molen van een nieuwe generatie. In andere molens zijn de loper-stenen direct gekoppeld op de as van de rodete of de turbine (bijv. Yésero). Hier is het hoogteverschil tussen de cárcavo en de stenen veel te groot om dat mogelijk te maken. Vandaar de drijfriemen die als extra voordeel hadden dat kon worden gekozen tussen de turbine of de dieselmotor.

Het is boeiend (maar niet zonder gevaar!) om naar beneden af te dalen en van daaruit te trachten al dat ijzerwerk te doorgronden.


Oven - trap leidt naar de woonst boven		Gemotoriseerde deegtrog

Het kleinste deurtje op de voorwand van de oven draagt volgende tekst : F en A op een soort bliksemachtige pijl met daaronder PATENTE - VILADOMAT 24 - BARCELONA.

De deur achter de deegtrog leidt naar een kleine ruimte met bekabeling van de electriciteits centrale.


Cárcavo		Uitlaat van de cárcavo

waterwerken

harinero

aceitero

central eléctrica

		Inleiding Leer hoe een molen werkt Bezoek de molens Litteratuur en web-links © en e-mail:
	Path: Home / Altoaragón: oude watermolens