Home / Dieren in de reclame / Vissen, Goudvissen
Dieren in de reclame — Vissen
Vissen verkopen een verrassend wijde waaier aan pro­ducten en diensten. Auto's, geneesmiddelen, computers, pensioen­plannen, staal, e-mail outsourcing, alle vinden ze dat een beetje vis hun zaak alleen maar goed kan doen.

Vis wordt er zelden bijgesleurd voor de groene noot. Copy­writers vinden ook nooit een sterke trek van vis in hun product. En bijna nooit ontdek­ken ze een verband tussen het dier en een kenmerk van het product. Vaak zijn vissen als ze in reclame optreden daar totaal overbodig.

© 
eerste publicatie: vi.2001; gewijzigd: v.2020

Vissen spreken geen
rijke taal. Geen enkel merk lijkt er op gebrand om een eigenschap van vissen aan hun product te verbinden — zwemgerei niet te na gesproken. Men zwijgt liefst over het product en verkoopt eerder het warme gevoel dat ons doordringt na een aanschaf.

De lievelingsvis van
de meeste schrijvers is de Goudvis. Kleurige tropische vissen zijn tweede, haaien volgen daar ver achter en andere vissen als sardientjes, haringen en piranha's worden zelden gevraagd. Bij Goudvissen is trouwens vaak niet de vis, maar eerder hun beperkte leefruimte — de bokaal — belangrijk.

(1) 2001 – Krijgt U het benauwd van kant-en-klare oplossingen? — private banking
(2) 1999 – Totale vrijheid met onze aandrijvingen
(3) 1995 – Dit is geen loopbaan.

Goudvissen betekenen dat
er iets belangrijks ontbreekt. De bokaal, de plastiek zak, zelfs een scherm staan voor beperkingen, gevangen zijn, ontevredenheid in verschillende situaties. De reclames (1) – (4) tonen enkele typische voorbeelden.

(4) 1988 – Meer ruimte geven (binnenin) en even weinig plaats innemen (buiten) — auto
De wagen van (4) illustreert de meest directe aanpak: we hebben het over fysische ruimte. Volop plaats voor armen en benen Voorbeeld (2) is ook overduidelijk: een zee van mogelijkheden. Nummer (3) is heel eenvoudig en komt vaak voor. Gevangen in je huidige job? Een goudvis brengt de idee over. Komt vaak voor bij IT-jobs, maar kan overal voor gebruikt worden.

Soms ontsnapt de
vis (letterlijk) uit de bokaal en staat dan voor vrijheid, uitdaging, verbetering, de toekomst (5, 6 heel duidelijk en, op een andere manier, ook 7).

Onze archieven bevatten nog verschillende gelijkaardige reclames voor andere producten.

(5) 2000 – Fan out for innovation
(6) 2002 – Neem voorsprong op uw concurrentie
(7) 19?? – Lucht … Nu! — inhalator

Het verhaal van
Lucht … Nu! (7) mist alle logica. Het arme dier sukkelde op één of andere manier uit zijn bokaal en vraagt nu nadrukkelijk om lucht terwijl het er door omringd is ! Water heeft het dier nodig om aan de levensnoodzakelijke zuurstof te komen, water. En toch. Vreemd genoeg staat de boodschap als een paal: klaar en duidelijk.

De GOLD SERVICE
van (8) is opmerkelijk want er wordt rechtstreeks allusie gemaakt op de kleur van het dier. Merk op hoe de lezer (u dus) in de bokaal zit. De ontwerper geeft hier onbewust een niet zo positief beeld van onze woonkamers op wielen.

De reclame voor
mazout (9) verraadt de houding van de tekstschrijver tegenover de dierenwereld. Daar heb je zo weinig van nodig om je in je element te voelen. De man (ongetwijfeld) lijkt zeker te weten dat een goudvis zich nergens beter voelt dan in een ongemeubelde bokaal met enkele broodkruimels. Hij verdient enkele weken gratis werk in de gevangenis.

(8) 1995 – Clearly the best – the human touch — GOLD SERVICE
(9) 1997 – Mazout. Daar heb je zo weinig van nodig …
(10) 2000 – Sommige vloeren krijgen alle aandacht.

Vissen staren naar
de vloer (10) en dragen niet wezenlijk bij aan de boodschap. Je kan ze vlot vervangen door alles wat ogen heeft.

Mijn lievelingsgoudvis is
die van de Citroën (11) die een de bocht neemt. In elke andere wagen zou de jongen doorweekt raken. Die vis heeft er eigenlijk niets mee te maken, en toch zou er weinig anders even sterk de sfeer van het verhaal bepalen.

In 2005 brengt een vervoersmaatschappij een reclame (12) die er wel erg op lijkt. De nieuwe lijnen zullen iedereen elke dag naar overal vervoeren, zegt de tekst. Hieruit volgt dat de standaard taal geldt: de bokaal staat voor een beperking die spoedig zal geremedieerd worden.

Onze volgende goudvis
spant de kroon (13). De folder opent met een kleine wereld en gaat binnenin verder met Groots op Magno. In de fascinerende rijkdom van het leven kunnen dagelijks nieuwe verrassende facetten ontdekt worden. … Inderdaad verrassend als intro voor gesatineerd papier ! Let ook op de zwakke en foute woordspeling waar kleine en groots (ipv groot) tegenover elkaar staan. Dezelfde fabricant heeft trouwens ook een zwak voor beren.

Sla ook eens even een blik op advertentie 15. De jobadvertentie vertelt ons dat dit communicatiebureau op de uitkijk staat voor out-of-the-bowl thinking people die hun klanten aan een vinnig imago helpen. Als je nu out-of-the-box moet uitbeelden, zou je dan met het resultaat van nr. 15 aankomen ? En als je door met klanken te spelen uitkwam op bowl, op welke manier is de goudvis van (15) dan thinking out of the box ? Is het puur toeval dat beide reclames (13 en 15) hetzelfde beeld gebruiken en dat beide er ook niet in slagen om een verband te maken met de tekst ?

(11) 1991 – Een Citroën XM in de bocht
(12) 2005 – Meer mobiliteit voor iedereen — stadsvervoer
(13) 1998 – Een kleine wereld groots op Magno. — drukpapier

De oogverblindende kleuren
reclame (14) voor snelle kleurenprinters barst van de ideeën. Een helder gekleurde vis (de kleuren) springt weg van het alledaagse (de identieke planten), weg van het grauw (de sombere poel). Het opspattend water is bevroren en bewijst de flitsende snelheid van het systeem.

Heldere kleurweergave is prima, maar realistische en betrouwbare kleur is beter. Er is maar één beproefde manier om ons dat duidelijk te maken: een wit vel met een kleurenstrip. We zullen dezelfde aanpak nog verschillende keren herhaald zien (bijv. in nr. 13 op deze pagina. Zie ook Kleurrijke vissen nr. 5)

(14) Oogverblindende kleuren

(15) 2005 – Out-of-the-bowl thinking — job advertentie

Andere secties in
dit hoofdstuk:

Home / Dieren in de reclame / Vissen, Goudvis